۱۳۹۲/۱۱/۱۹

یه‌کگرتنه‌وه‌ یان یه‌کگرتن؟

یه‌کگرتنه‌وه‌ یان یه‌کگرتن؟
جه‌مشید به‌هرامی
یه‌کگرتنه‌وه‌ ئاماژه‌یه‌ به‌ یه‌کیه‌تی و یه‌کگرتوویی، و له‌ ئه‌گه‌ری هاتنه‌ئارای یه‌کگرتنه‌وه‌دا به‌هێزی و کاریگه‌ری زۆرتر دێته‌ ئاراوه‌ و گوتاری پیته‌وتر ده‌خولقێت.
له‌ بنه‌مادا کاتێک له‌ پرسی یه‌کگرتنه‌وه‌ ورده‌بیته‌وه‌ زۆر ساکاره‌ که‌ ئه‌م پرسه‌ له‌ نێوان
توخم یان توخمگه‌لێکدا دێته‌وه‌ ئاراوه‌ که‌ له‌ سه‌ره‌تادا یه‌ک بوون و دواتر تووشی لێکترازان بوون. ئه‌گه‌ر هه‌ندێ ئه‌م بۆچوونه‌ شی بکه‌ینه‌وه‌ ده‌بێت ئاماژه‌ به‌وه‌ بکه‌ین که‌ یه‌کگرتنه‌وه‌ له‌ نێو توخمگه‌لی هاوچه‌شندا دێته‌وه‌ ئاراوه‌،‌ ئه‌م‌ هاوچه‌شن بوونه‌ یه‌کگرتنه‌وه‌ له‌ یه‌کگرتن جیا ده‌کاته‌وه‌.
کاتێک دوو توخمی ناهاوچه‌شن بۆ مه‌به‌ستێکی هاوبه‌ش رێک ده‌که‌ون، وه‌ک دووک توخمی جیا له‌یه‌ک و جیاواز هه‌وڵ بۆ یه‌کگرتن ده‌ده‌ن، به‌ڵام بۆ دوو یان چه‌ند توخمی هاوچه‌شن که‌ له‌ پێشدا یه‌ک بوون له‌ دوای لێکترازان و به‌ هه‌ستکردن به‌ لاوازی له‌ لایه‌ن لایه‌نه‌کانه‌وه‌ له‌ چاو پێش‌لێکترازانیانه‌وه‌، هه‌وڵ بۆ یه‌کگرتنه‌وه‌ ده‌ده‌ن.
ئه‌گه‌ر له‌ دوای لێکترازانی دوو یان چه‌ند توخمه‌وه‌، هه‌ر کامه‌ له‌ توخمه‌کان ئاڵ و گۆڕی سه‌ره‌کی به‌ سه‌ردا بێت ئیتر هاوچه‌شنی تێک ده‌چێت و ده‌بن به‌ توخمگه‌لی ناهاوچه‌شن. (بۆ درێژه‌ی بابه‌ت لێره‌ کرته‌ بکه‌)