۱۳۹۳/۰۳/۰۲

ده‌روونناسی سیاسی له‌ سینه‌مادا

ده‌روونناسی سیاسی له‌ سینه‌مادا
و:جه‌مشید به‌هرامی


(ده‌روونناسی له‌ سینه‌مادا به‌ ئاوڕدانه‌وه‌یه‌ک له‌ فیلمه‌کانی:بکوژانی زگماکی،لیۆن،رێگای کارلیتۆ،ته‌لما و لوییز)

"جۆزف گۆبڵز" راوێژکاری راگه‌یاندن و پروپاگاندای هیتله‌ر له‌ سه‌ر ئه‌و بڕوایه‌ بوو که‌ "ده‌بێت هێنده‌ درۆ دووپات بکرێته‌وه‌ تاکوو ببێته‌ راسته‌قینه‌ و هه‌موان بڕوای پێبکه‌ن". 
ده‌یڤید ستێر زانای بواری زانستی سیاسی، سیاسه‌ت به‌م شێوه‌یه‌ پێناسه‌ ده‌کات: " سیاسه‌ت بریتییه‌ له‌ ته‌رخانکردنی به‌ته‌واو مانای بایه‌خه‌کان بۆ هه‌موو تاکه‌کانی کۆمه‌ڵگا"؛ له‌م سۆنگه‌یه‌وه‌ ئه‌و ئاماژه‌ به‌ چوار بایه‌خ ده‌کات: "ئازادی-ئاسایش-مادیات و دارایی-ژن"؛ که‌ به‌ گشتی ئه‌مانه‌ له‌ هه‌موو کۆمه‌ڵگا یه‌کسانه‌کاندا له‌ ژێر ناوی بایه‌خ پێناسه‌ ده‌کرێت.
له‌ روانگه‌ی ئه‌م پێناسه‌یه‌وه‌ روون ده‌بێته‌وه‌ که‌ سیاسه‌ت هه‌میشه‌ به‌م مانا نییه‌ که‌ پێوه‌ندی نێوان دوو وڵات له‌ روانگه‌ جیاوازه‌کانه‌وه‌ هه‌ڵسه‌نگێنێت، به‌ڵکوو سیاسه‌ت له‌ کۆمه‌ڵه‌ بچووکه‌کاندا، ته‌نانه‌ت له‌ نێوان دوو که‌سدا ده‌توانێت بوونی هه‌بێت.
ده‌روونناسی سیاسییش که‌ بۆ ناسینی خه‌ڵک له‌ کۆمه‌ڵگا جیاوازه‌کاندا خولقاوه‌، وه‌ک لقێکی سیاسه‌ت پێناسه‌ ده‌کرێت. ئه‌مڕۆکه‌ له‌ زانکۆ گرنگه‌کانی جیهاندا، به‌شێک له‌ ژێر ناوی ده‌روونناسی سیاسی کراوه‌ته‌وه‌ که‌ به‌رهه‌مهاتوو له‌ بیرۆکه‌کانی زیگمۆند فرۆید و قوتابییه‌که‌ی کارل یۆنگه‌: دروونشیکاریش که‌ ده‌په‌رژێته‌ سه‌ر دروونی مرۆڤ، له‌ لایه‌ن فرۆیده‌وه‌ گه‌ڵاڵه‌ کرا، و دواتر بڵاوه‌ی کرد بۆ پانتایی ره‌خنه‌ی ده‌روونشیکارانه‌ له‌ ئه‌ده‌بیات و هونه‌ردا. فرۆید له‌ سه‌ر ئه‌م بڕوایه‌ بوو:"بزوێنه‌ی‌ کۆمه‌ڵگای مرۆیی بۆ لێکدانه‌وه‌ی کۆتایی بزوێنه‌ی ئابوورییه‌؛ له‌وانه‌یه‌ ئه‌م وته‌یه‌ی فرۆید له‌ هه‌ندێ له‌ کۆمه‌ڵگاکاندا راستینه‌ی به‌دی بکرێت و له‌ هه‌ندێ له‌ کۆمه‌ڵگاکانی دیکه‌شدا به‌دی نه‌کرێت، به‌ڵام ئه‌مه‌ی که‌ هه‌موو کێشه‌ و پرسه‌کانی کۆمه‌ڵگای مرۆیی به‌ ئابووری ببه‌ستینه‌وه‌، کردارێکی پووچ و بێهووده‌یه‌.
بنه‌ما و بنچڵی زانستی ده‌روونشیکاری له‌ سه‌ر پێوه‌ندی منداڵ و دایک و باوک و خوشک و برا راوه‌ستاوه‌: ئه‌گه‌ر پێوه‌ندی کوڕ له‌گه‌ڵ دایکی‌دا له‌ ژێر ناوی "گرێی ئۆدیپ" و پێوه‌ندی کچ و باوک له‌ ژێر ناوی "گرێی ئێلێکترا" ناوزه‌د بکه‌ین، که‌ به‌ پێی راڤه‌ و لێکدانه‌وه‌ی فرۆید بنه‌ماڵه‌ نیشانه‌ و نوێنه‌ی کۆمه‌ڵگایه‌، هه‌ر به‌و پێیه‌ به‌ره‌و نابوودی ده‌چێت.(بۆ خوێندنه‌وه‌ی درێژه‌ی بابه‌ت لێره‌ کرته‌ بکه‌)

۱۳۹۳/۰۲/۲۲

Lied der verliebten Ophelia

Lied der verliebten Ophelia
„Lied der verliebten Ophelia“ ist ein Theaterstück, das von Dr. Ghotbedin Sadeghi in persischer
Sprache verfasst wurde. Es beschreibt die Leiden der kurdischen Schauspielerin Ophelia, einer Überlebenden des Genozids am kurdischen Volk. Regisseur und Schauspieler Jamshid Bahrami hat die Tragödie ins Kurdische übersetzt und mit der Baran-Theatergruppe inszeniert.
Mit der Tragödie „Lied der verliebten Ophelia“ tritt die Baran-Theatergruppe am 16. Mai 2014 um 20:30 Uhr im Güneş Theater auf. Die Aufführung ist in kurdischer Sprache mit musikalischen Untermalungen. (weiter)

۱۳۹۳/۰۲/۱۷

"چریکه‌ی ئۆفیلیای ئه‌ویندار" له‌ فرانکفۆرت

"چریکه‌ی ئۆفیلیای ئه‌ویندار" له‌ فرانکفۆرت
رۆژی هه‌ینی 16.05.2014 کاتژمێر 20:30 له‌  Güneş Theater
شوێن:
Güneş Theater
Freitag 16.05.2014 20:30 Uhr
Rebstöckerstr.41-53
60326 Frankfurt am Main
Rez: 069-77076997/01736490133
Jamshid Bahrami:015215385596 ‌

۱۳۹۳/۰۲/۱۱

بزووتنه‌وه‌ی خوێندکاری کوردی

بزووتنه‌وه‌ی خوێندکاری کوردی
جه‌مشید به‌هرامی


له‌ رووبه‌ڕوو بوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ هه‌بوونی هه‌ر چه‌مکێکدا کۆمه‌ڵێک پرسیار خۆ قوت ده‌کاته‌وه‌، ئه‌وه‌ی که‌ له‌ چه‌مکی هه‌بوونی بزووتنه‌وه‌ی خوێندکاری کوردی‌دا به‌ بێ ده‌مارگرژی ده‌بێت شرۆڤه‌ی بۆ بکرێت و لێکبدرێته‌وه‌ وه‌ڵام دانه‌وه‌ به‌م پرسیارانه‌یه‌:مێژووی زانکۆ له‌ کوردستاندا و هه‌بوونی خوێندکاری کورد چه‌نده‌ دوور و درێژه‌؟ بزووتنه‌وه‌ چییه‌؟ خوێندکاری کورد تا چ راده‌یه‌ک توانیویه‌تی هه‌بوونی خۆی بسه‌لمێنێ؟ خوێندکاری کورد تا چ راده‌یه‌ک توانیوته‌ی رێکخستنێکی له‌و چه‌شنه‌ درووست بکات که‌ ببێته‌ ده‌نگ که‌ جووڵه‌یه‌کی له‌و چه‌شنه‌ی به‌دواوه‌ بێت که‌ وه‌ک بزووتنه‌وه‌ پێناسه‌ بکرێت و...
ئه‌مانه‌ و کۆمه‌ڵێک پرسیاری دیکه‌ بوونی هه‌یه‌ که‌ بۆ روون بوونه‌وه‌ی پێگه‌ی خوێندکاری کورد له‌ پێکهاته‌ی جم و جووڵه‌کانی کۆمه‌ڵگادا ده‌بێت یه‌که‌ به‌ یه‌که‌ ئاوڕیان لێبدرێته‌وه‌.
له‌ رۆژهه‌ڵاتی کوردستاندا، کۆمه‌ڵگا به‌رده‌وام بینه‌ری جم و جووڵه‌کان و پێشه‌نگایه‌تی خوێندکاری کورد بووه‌ تا ئه‌و راده‌یه‌ی که‌ ئه‌م جم و جووڵانه‌ به‌ بزووتنه‌وه‌ ناوزه‌د ده‌کرێت؛ تا چ راده‌یه‌ک تێکۆشانه‌کانی خوێندکاری کورد نزیک له‌ پێناسه‌ی بزووتنه‌وه‌یه‌؟
باتامۆر به‌م شێوه‌یه‌ بزووتنه‌وه‌ پێناسه‌ ده‌کات: بزووتنه‌وه‌ تێکۆشانێکی به‌کۆمه‌ڵه‌ بۆ به‌ره‌وپێشه‌وه‌ بردن یان خۆڕاگری له‌ به‌رامبه‌ر ئاڵوگۆڕ و گۆڕان له‌ کۆمه‌ڵگادا؛ که‌ خۆی به‌شێک له‌و کۆمه‌ڵگایه‌ پێکده‌هێنێت، هه‌روه‌ها ده‌ڵێت که‌ یه‌کێک له‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی بزووتنه‌وه‌ی، تایبه‌تمه‌ندی که‌متر به‌ڕێکخراو بوونیه‌تی که‌ له‌وانه‌یه‌ له‌ودا هیچ جۆره‌ ئه‌ندامه‌تییه‌کی رێک و پێک به‌ سانایی بوونی نه‌بێت(له‌وانه‌یه‌ هیچ چه‌شنه‌ کارتێکی پێناس و ئه‌ندامه‌تی بوونی نه‌بێت)،جگه‌ له‌وه‌ له‌وانه‌یه‌ ته‌نانه‌ت بنکه‌ یان پێگه‌یه‌کی ناوه‌ندی بوونی نه‌بێت...(بۆ خوێندنه‌وه‌ی درێژه‌ی بابه‌ت لێره‌ کرته‌ بکه‌)