۱۳۹۸/۰۱/۰۶

پەیامی ڕۆژی جیهانیی شانۆ بۆ ساڵی 2019

پەیامی ڕۆژی جیهانیی شانۆ بۆ ساڵی 2019
لە ئاڵمانییەوە: جەمشید بەهرامی

ئاماژەله‌ رۆژی جیهانیی شانۆدا، هه‌موو ساڵێک ئه‌نیستیتۆی نێونه‌ته‌وه‌یی شانۆ (International Theater Institute) ناسراوه‌ به‌ (ئای تی ئای) شانۆکارێک دیاری ده‌کات به‌ مه‌به‌ستی نووسینی په‌یامی تایبه‌ت به‌ رۆژی جیهانیی شانۆ؛ یه‌که‌مین په‌یام له‌ ساڵی 1962دا له‌ لایه‌ن شانۆنامه‌نووس و ده‌رهێنه‌ری به‌ناوبانگی فه‌ڕه‌نسی "ژان کۆکتۆ" نووسراو و دوایین په‌یامیش له‌ لایه‌ن "کارلۆس سێلدران" شانۆکاری "کۆبا"ییەوە نووسراوه‌.
له‌ نووسه‌رانی په‌یامی رۆژی جیهانی شانۆ ده‌توانین ئاماژه‌ به‌ هونه‌رمه‌ندانێک له‌ وێنه‌ی: ئارتۆر میلێر. ئاگۆستۆ بواڵ، پابلۆ نێرۆدا، ئۆژن یۆنسکۆ، پیتێر‌ برووک، ڤاسلاو هاڤێل و داریۆفۆ و... بکه‌ین.

دەقی پەیامەکەی کارلۆس سێلدران: 
پێش لەوەی بێمە پانتایی شانۆوە، مامۆستاکانم شانۆکار بوون، ئەوان خانووەکانیان و گەڵاڵە شاعیرانەکانیان وەک ئەوەی کە لە ژیانیاندا بەجێیان هێشت لە سەر ستێجی شانۆدا درووست کرد. زۆرێک لەوان نەناسراون یان بە دەگمەن لە یادەکاندا ماونەتەوە: ئەوان لە بێدەنگیدا کاریان دەکرد، لەوپەڕی لەخۆبردوویی و خاکەڕاییدا بۆ شوێنی پڕۆڤەیان و هۆڵی شانۆیی پڕ لە بینەریان لە هەوڵدا بوون، ئەوان هێدی هێدی لە ڕەوتی ئەو ساڵە پڕزەحمەتانەدا کە دەستکەوتی بێ وێنەیان بوو، شوێنەکەیان بەجهێشت و بزربوون. 
کاتێک تێگەیشتم کە هونەری من و چارەنووسیشم ئەوەیە کە درێژەدەری ڕێگایان بم، هەروەها تێگەیشتم کە لەوان ئەو نەریتە بێ وێنە و سەرنجڕاکێشەم بە میرات پێ گەیشتووە، بۆ ئەوەی ئەمڕۆ بژیم و تاک و تەنیا لە چاوەڕوانیدا بۆ ئەوەی دەستم بە زوڵاڵیی چرکەیەکی دووپات نەبوو ڕابگات. چرکەیەک لە ڕووبەڕوو بوونەوە لەگەڵ ئەویترێک لە تاریکایی هۆڵێکی شانۆییدا، بە تەنیا لە ڕیگای حەقیقەتی ئاماژەیەک و وتەیەکی ڕەساوە پارێزاوی.
وڵاتی شانۆیی من بریتییە لەم چرکەساتی ڕووبەڕوو بوونەوانە لەگەڵ بینەردا کە شەوانە لە هەموو قوژبنێکی شارەکەمەوە دێن بۆ هۆڵی شانۆییەکەمان بۆ ئەوەی هاوڕێمان بن و چەند کاتژمێرێک، چەند خولەکێکمان لەگەڵ بەش بکەن. من ژیانم لەم خولەکە بێ‌وێنەیانەدا درووست دەکەم، چیتر "خۆم" نیم و بۆ خۆم ئازار ناچێژم، من دووبارە لە دایک دەبمەوە و لە مانای شانۆ تێدەگەم: حەقیقەتێک کە بە خێرایی لە چاوترووکانێکدا کۆتایی دێت، لەو کاتەدا دەزانین ئەوەی کە ئێمە لە ژێر ڕووناکایی سەر ستێج‌دا دەیڵێین و دەیکەین حەقیقەتە و قووڵترین و تاکەکەسیترین بەشی خۆمان هەڵدەگەڕێنێتەوە بۆ سەر ستێج. 

وڵاتی شانۆیی من و ئەکتەرەکانم وڵاتێکە تەنراوە بەو چرکەساتانەوە کە لەواندا ئێمە دەمامکی قسەزانی و ترس لا دەبەین و لە تاریکاییدا وەک خۆمان دەست لە دەستی یەک دەنێین.(بۆ خوێندنەوەی درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە).