نووسینی: نادیا مایه‌ر*
وه‌رگێڕان له ئاڵمانییه‌وه: جه‌مشید به‌هرامی
ئالانی خۆشه‌ویست؛
دوێنێ وێنه‌یه‌کی تۆ له رۆژنامه‌دا بوو، له هه‌موو رۆژنامه‌کاندا، تۆ له که‌ناراوه‌کانی(ده‌ریای ناوه‌ڕاست) بۆدرومی تورکیا راکشابووی، تۆ خنکابوویت هه‌ر وه‌ک غالیبی برات و رێحانی دایکت، ئه‌مێستاکه هه‌موو دنیا تۆ ده‌ناسێت.
پاره‌که تۆ و بنه‌ماڵه‌که‌ت له شاری "کۆبانێ"ی سووریاوه هه‌ڵاتبوون، ئێوه کوردن و ناچار بوون له ده‌ستی پیاوه تووڕه و تاوانباره‌کانی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی هه‌ڵبێن. من خوێندمه‌وه که گوایه پوورێکت له کانادایه. ئه‌و له بیست ساڵ له‌مه‌پێشه‌وه له‌وه‌ێ ژیان ده‌کات.هیچ چه‌شنه بۆمبێک بوونی نییه، مرۆڤ نابێت ترسی هه‌بێت که پیاوانێک به ده‌مامکگه‌لێکی ره‌شه‌وه بێن و دایه له‌گه‌ڵ خۆیان ببه‌ن یان بابه له ژێر هه‌ڕه‌شه‌دا بده‌نه به‌ر ده‌ستڕێژ و بیکوژن؟!(بۆ خوێندنه‌وه‌ی درێژه‌ی بابه‌ت لێره کرته بکه)
دایک و باوکت ئه‌یانویست له‌گه‌ڵ تۆ و غالیبی براتدا بڕۆن بۆ کانادا، بۆ ئه‌وه‌ی ئێوه له‌وێ له دۆخێکی ئه‌مندا بتوانن گه‌وره بن، بڕۆنه قوتابخانه، یاری تۆپێن بکه‌ن، خوێندنه‌وه فێر بن. پوورت پاره‌ی بۆ ناردن تاکوو بتوانن له تورکیا له ماڵێکدا نیشته‌جێ بن، به‌س بۆ ماوه‌یه‌ک، چونکوو تورکیا بۆ بنه‌ماڵه کوردێک، وه‌ک بنه‌ماڵه‌ی تۆ وڵاتێکی باش نییه، "تیما"ی پوورت پاره‌ی بۆتان کۆکرده‌وه و له رێگه‌ی نووسینی نامه‌وه بۆ شوێنه پێوه‌ندیداره‌کان هه‌وڵی زۆریدا بتوانێت ئه‌و هه‌له‌تان بۆ بڕه‌خسێنێ بۆ کانادا سه‌فه‌ر بکه‌ن، به‌ڵام کانادا داواکه‌ی ره‌د کردنه‌وه، له‌وانه‌یه هۆکاره‌که‌ی ئه‌وه بووبێت که دایک و باوکت پاسپۆرتی بڕواپێکراویان نه‌بوو، کورده‌کان به زۆری له سووریه پاسپۆرتیان پێنادرێ، له‌وانه‌یه دایک و باوکت هه‌ر به هۆی ئه‌و کێشه‌وه مافی په‌نابه‌رێتیان پێ نه‌درابێ.
به‌ڵام باوکت کۆڵی نه‌دا و بیرێکی دیکه‌ی کرده‌وه؛
به به‌له‌م بڕۆنه یۆنان و دوای رێ‌کردنێکی زۆر به پێ، سواری ئوتوبووس(پاس) بن، دواتر
دوای چه‌ند رۆژ چاوه‌ڕوانی له وێستگه‌ی سه‌ره‌کی شه‌مه‌نده‌فه‌ر له هه‌نگاریا وه‌کوو
سه‌فه‌رێکی به‌بێ چادر له سه‌ر عه‌رز بخه‌ون؛ له‌وانه‌بوو به شه‌مه‌نده‌فه‌ر به‌ره‌و
نه‌مسا بڕۆن، "له‌وێوه به فڕۆکه به‌ره‌و کانادا بفڕن" ئه‌مه قسه‌ی باوکت
بوو. ئالان تۆ به‌ره‌و ئاسمان فڕیت به‌ڵام به‌بێ فڕۆکه.
ئێوه به‌ره‌و که‌ناری ده‌ریا رۆشتن، له‌وانه‌یه له‌و کاته‌دا هێشتا هه‌وا تاریک بووبێت، باوکت تۆی له کۆڵ کردبوو و هه‌ڵده‌هات، له نێو ئاوه‌که‌دا دوو به‌له‌می بچووک ده‌جووڵانه‌وه وه‌ک ئه‌وه‌ی جۆلانێ بکه‌ن، خه‌ڵکانێکی زۆر سواری به‌له‌مه‌کان بوون، جێگاتان ته‌نگ بوو، دایکت تۆی له ئامێز گرتبوو و ئه‌و گۆرانییه‌ی بۆ ده‌گوتی که تۆ پێت خۆش بوو، باوکت ده‌یگوت: "به‌زوویی ده‌گه‌ین"، براکه‌ت ده‌گریا، پیاوێک داخوڕی به سه‌ر به‌راکه‌تدا و شه‌پڵاخه‌یه‌کی لێدا، باوکت ده‌ستی به‌رز کرده‌وه و ویستی به‌رگریت لێبکات، باوکت وتی: "غالیب، بێ ده‌نگ به، جا سبه‌ینێ بابه شکۆلاتت بۆ ده‌کرێ". دواتر شه‌پۆله‌کان هرووژمیان هێنا، له ناکاو هه‌موو شتێک ته‌ڕ بوو، تۆ چیتر نه‌تزانی کوێ سه‌ره‌وه‌یه و کوێ خواره‌وه‌یه، دایکت چیتر تۆی نه‌بینی، به‌ڵام گوێی لێبوو، دایکت هاواری کرد: "ئالان!، ئالان، غالیب، ئالان."!
دواتر ده‌ریا تۆی هه‌ڵلووشی، براکه‌ت، دایکت، منداڵه‌کانی دیکه، دایکه‌کانی دیکه، باوکه‌کان، خوشکه‌کان، هه‌موو که‌سێکی هه‌ڵلووشی. به‌ڵام باوکت عه‌بدووڵا، که پیاوێکی به‌هێز بوو توانی خۆی رزگار بکات. باوکت بانگی لێکردن، ئه‌و له دووتانده‌گه‌ڕا، هیچی نه‌دۆزییه‌وه.
دوێنێ ده‌ریا تۆی گه‌ڕانده‌وه، شه‌پۆله‌کان له که‌ناری ده‌ریادا تۆیان شتبوو، له که‌ناری ده‌ریا، ئه‌و شوێنه‌ی که له‌وێدا منداڵه‌کان به زیخ پرد درووست ده‌که‌ن، پیاوێک وێنه‌ی گرتی، که‌سێکی دیکه تۆی به‌رزتی کرده‌وه و له باوه‌شی گرتی و بردتی، تۆ نافڕی بۆ کانادا.
باوکت ده‌یه‌وێ له کۆبانێ بتنێژێ، له‌گه‌ڵ غالیبی برات و رێحانی دایکت، ئه‌یه‌وێ له په‌نای ئێوه‌دا رابکشێ، ئه‌مانه خزم و که‌س و کاره‌کانت باسیان کرد، دیسانه‌وه ژیان کردن له پێناو چیدا، له کاتێکدا که‌سێک هه‌موو شتێکی لێوه‌رگرتوویه‌وه؟ تێده‌گه‌م، من خۆم دایکم.
ئالانی خۆشه‌ویست؛ له خۆم ده‌پرسم، ئه‌گه‌ر دایک و باوکت بیانتوانیبا رێگایه‌کی باش بۆ ده‌ربازبوون بدۆزنه‌وه، ئه‌گه‌ر بتانتوانیبا له‌گه‌ڵ پوورت له کانادا یان له‌گه‌ڵ ئێمه لێره له وڵاتی سویس ژیانێکی نوێ ده‌ست پێبکه‌نه‌وه، چیت به سه‌ر ده‌هات؟
ئێوه به‌ره‌و که‌ناری ده‌ریا رۆشتن، له‌وانه‌یه له‌و کاته‌دا هێشتا هه‌وا تاریک بووبێت، باوکت تۆی له کۆڵ کردبوو و هه‌ڵده‌هات، له نێو ئاوه‌که‌دا دوو به‌له‌می بچووک ده‌جووڵانه‌وه وه‌ک ئه‌وه‌ی جۆلانێ بکه‌ن، خه‌ڵکانێکی زۆر سواری به‌له‌مه‌کان بوون، جێگاتان ته‌نگ بوو، دایکت تۆی له ئامێز گرتبوو و ئه‌و گۆرانییه‌ی بۆ ده‌گوتی که تۆ پێت خۆش بوو، باوکت ده‌یگوت: "به‌زوویی ده‌گه‌ین"، براکه‌ت ده‌گریا، پیاوێک داخوڕی به سه‌ر به‌راکه‌تدا و شه‌پڵاخه‌یه‌کی لێدا، باوکت ده‌ستی به‌رز کرده‌وه و ویستی به‌رگریت لێبکات، باوکت وتی: "غالیب، بێ ده‌نگ به، جا سبه‌ینێ بابه شکۆلاتت بۆ ده‌کرێ". دواتر شه‌پۆله‌کان هرووژمیان هێنا، له ناکاو هه‌موو شتێک ته‌ڕ بوو، تۆ چیتر نه‌تزانی کوێ سه‌ره‌وه‌یه و کوێ خواره‌وه‌یه، دایکت چیتر تۆی نه‌بینی، به‌ڵام گوێی لێبوو، دایکت هاواری کرد: "ئالان!، ئالان، غالیب، ئالان."!
دواتر ده‌ریا تۆی هه‌ڵلووشی، براکه‌ت، دایکت، منداڵه‌کانی دیکه، دایکه‌کانی دیکه، باوکه‌کان، خوشکه‌کان، هه‌موو که‌سێکی هه‌ڵلووشی. به‌ڵام باوکت عه‌بدووڵا، که پیاوێکی به‌هێز بوو توانی خۆی رزگار بکات. باوکت بانگی لێکردن، ئه‌و له دووتانده‌گه‌ڕا، هیچی نه‌دۆزییه‌وه.
دوێنێ ده‌ریا تۆی گه‌ڕانده‌وه، شه‌پۆله‌کان له که‌ناری ده‌ریادا تۆیان شتبوو، له که‌ناری ده‌ریا، ئه‌و شوێنه‌ی که له‌وێدا منداڵه‌کان به زیخ پرد درووست ده‌که‌ن، پیاوێک وێنه‌ی گرتی، که‌سێکی دیکه تۆی به‌رزتی کرده‌وه و له باوه‌شی گرتی و بردتی، تۆ نافڕی بۆ کانادا.
باوکت ده‌یه‌وێ له کۆبانێ بتنێژێ، له‌گه‌ڵ غالیبی برات و رێحانی دایکت، ئه‌یه‌وێ له په‌نای ئێوه‌دا رابکشێ، ئه‌مانه خزم و که‌س و کاره‌کانت باسیان کرد، دیسانه‌وه ژیان کردن له پێناو چیدا، له کاتێکدا که‌سێک هه‌موو شتێکی لێوه‌رگرتوویه‌وه؟ تێده‌گه‌م، من خۆم دایکم.
ئالانی خۆشه‌ویست؛ له خۆم ده‌پرسم، ئه‌گه‌ر دایک و باوکت بیانتوانیبا رێگایه‌کی باش بۆ ده‌ربازبوون بدۆزنه‌وه، ئه‌گه‌ر بتانتوانیبا له‌گه‌ڵ پوورت له کانادا یان له‌گه‌ڵ ئێمه لێره له وڵاتی سویس ژیانێکی نوێ ده‌ست پێبکه‌نه‌وه، چیت به سه‌ر ده‌هات؟
دایک و باوکت دیانویست داهاتوویه‌کی دیکه‌ت بۆ ده‌ستبه‌رکه‌ن،
ژیانێک له ئاسایشدا، منیش ئه‌مه‌وێ ئه‌وه بۆ منداڵه‌کانم ده‌سته‌به‌ر بکه‌م، ئه‌گه‌ر
هیچ رێگاچاره‌یه‌کی دیکه نه‌بێت من ئه‌مه‌وێ منداڵه‌کانم به بێ جلیسقه‌ی نه‌جات
له نێو به‌له‌مێکی لێوڕێژ له خه‌ڵکدا دانیشین و هیوادار ده‌بم و له خودا ده‌پاڕێمه‌وه.
دایک و باوکت باشترینه‌کانیان بۆ تۆ ده‌ویست، هه‌ر وه‌ک هه‌موو دایک و باوکێکی دیکه، ئه‌گه‌ر له سووریادا ئه‌گه‌ری ژیانێکی شیاو هه‌بوایه‌ت، باوکت قه‌د ئه‌و رێگایه نه‌ده‌گرته به‌ر، هه‌ربۆیه وڵاتی به‌جێ هێشت و ژیانی بنه‌ماڵه‌که‌ی خسته مه‌ترسییه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی ژیانی بنه‌ماڵه‌ی رزگار بکات، و هه‌موو شتێکی له ده‌ست چوو، کوڕه‌کانی، هاوسه‌ره‌که‌ی، هێز و گوڕێ ژیانی.
ئالانی خۆشه‌ویست، قه‌د وێنه‌که‌ت له بیر ناکه‌م، وێنه‌که‌ت به ته‌واو مانا تووشی په‌ژاره‌ی کردم، به زه‌حمه‌ت هه‌ناسه ده‌کێشم. من جیهانێکم ناوێت، که تیایدا به هۆی ئه‌وه‌ی که مرۆڤه‌کان ده‌یانه‌وێ بژین ناچار بن له ده‌ریا یان له بارهه‌ڵگرێکدا بخنکێن.
هیوادارم هه‌موو که‌سێک وێنه‌که‌ت ببینێت و بڵێت: "من نامه‌وێ، له لای ئێمه‌دا جێگا هه‌یه، له ئاکامدا ده‌بێ شتێک بکه‌ین."
دایک و باوکت باشترینه‌کانیان بۆ تۆ ده‌ویست، هه‌ر وه‌ک هه‌موو دایک و باوکێکی دیکه، ئه‌گه‌ر له سووریادا ئه‌گه‌ری ژیانێکی شیاو هه‌بوایه‌ت، باوکت قه‌د ئه‌و رێگایه نه‌ده‌گرته به‌ر، هه‌ربۆیه وڵاتی به‌جێ هێشت و ژیانی بنه‌ماڵه‌که‌ی خسته مه‌ترسییه‌وه بۆ ئه‌وه‌ی ژیانی بنه‌ماڵه‌ی رزگار بکات، و هه‌موو شتێکی له ده‌ست چوو، کوڕه‌کانی، هاوسه‌ره‌که‌ی، هێز و گوڕێ ژیانی.
ئالانی خۆشه‌ویست، قه‌د وێنه‌که‌ت له بیر ناکه‌م، وێنه‌که‌ت به ته‌واو مانا تووشی په‌ژاره‌ی کردم، به زه‌حمه‌ت هه‌ناسه ده‌کێشم. من جیهانێکم ناوێت، که تیایدا به هۆی ئه‌وه‌ی که مرۆڤه‌کان ده‌یانه‌وێ بژین ناچار بن له ده‌ریا یان له بارهه‌ڵگرێکدا بخنکێن.
هیوادارم هه‌موو که‌سێک وێنه‌که‌ت ببینێت و بڵێت: "من نامه‌وێ، له لای ئێمه‌دا جێگا هه‌یه، له ئاکامدا ده‌بێ شتێک بکه‌ین."
سه‌رچاوه: رۆژنامه‌ی تاگێس ئانتزایگه‌ر (Tages Anzeiger)، رێکه‌وتی 4ی سێپتامبری
2015
*نادیا مایه‌ر شاعیر و شانۆنامه نووسی سویسی
لینکی ئه‌م بابه‌ته له سایتی هه‌ڵوێست:
نامه‌یه‌ک بۆ ئالان
*نادیا مایه‌ر شاعیر و شانۆنامه نووسی سویسی
لینکی ئه‌م بابه‌ته له سایتی هه‌ڵوێست:
نامه‌یه‌ک بۆ ئالان
