۱۳۹۲/۱۰/۱۰

"طبیعت بیجان" اثر سهراب شهید ثالت

"طبیعت بیجان" اثر سهراب شهید ثالت

این اثر یادآور بسیاری از شاهکارهای سینما و تئاتر است، شاید بتوان گفت شخصیت اصلی(سوزنبان) همان "امبرتو دی" ویتور دسیکاست، و از لحاظ نوع نگاهِ ابزوردی خالق اثر، می‌توان گفت این اثر قرابت و نزدیکی زیادی با نمایشنامه‌ آخر بازی ساموئل بکت دارد.
شهید ثالث با پرداختِ به‌ تمام معنای شخصیتها و استفاده‌ بجا از سکوت به‌ مثابه‌ دیالوگ، و نقش صدا، افکت،آمبیانس محیط در روند فیلم، دری دیگر به‌ روی سینمای قبل از انقلاب می‌گشاید.
جدا از موفقیتهای این اثر، به‌ لحاظ درک شهید ثالث از رسالت سینما، و شناخت ابزارهای بیانی سینما، به‌ جرات می‌توان گفت سینمای ایران مدیون این هنرمند است.
شهید ثالث در اوج سادگی با روایتی از زندگی کسانی که‌ در قعر اجتماع به‌ فراموشی سپرده‌ می‌شوند، پرده‌ از ذلیل بودن انسان در برابر نادانی و روزمرگی بر‌می‌دارد.
..::
جمشید بهرامی::..
دیدن این فیلم خالی از لطف نیست ---> 
"طبیعت بیجان" اثر سهراب شهید ثالت

۱۳۹۲/۱۰/۰۱

کیوان جان کجایی؟

کیوان جان کجایی؟!
چند روزیست که‌ دوست عزیزم " کیوان کریمی " کارگردان شناخته‌ شده‌ کورد ناپدید شده‌است،دوستان و خانواده‌ کیوان بسیار نگران هستند،آنها می‌گویند که‌ کیوان دستگیر شده‌است...
...............

۱۳۹۲/۰۹/۰۷

سینەمای کوردستان لە نیوریالیزمەوە بۆ سینەمای نوێ


پاشکۆی کورد و سینەما
سینەمای کوردستان لە نیوریالیزمەوە بۆ سینەمای نوێ

جەمشید بەهرامی

بێگومان ئەو کاتەی "نیسفۆر نیەپس" کامێرای وێنەگری(عەکاسی) درووست کرد کەس بیری لەوە نەدەکردەوە ئەم ئامرازە ببێتە هۆی ئەوەی گۆڕانێکی سەرەکی لە هۆنەری شێوەکاریدا درووست بکات، واتە هاتنە ئارای ئامرازێک بە نێوی کامێرا، شێوەکارانی هان‌دا بیر لە شێوازەکانی دیکەی شێوەکاریش بکەنەوە، و دواتر شێوەکاری توانی بە سەر ریالیزمدا باز بدات؛ و ئەمە دەبێتە هۆی ئەوەی شێوەکاری لق و پۆپی دیکەی لە ژێر نێوە جۆراوجۆرەکانی شێوەکاریدا لێبکەوێتەوە. ئەو کاتەی "ئیدوارد مایبریج" توانی لە وێنەهەڵگرتنی یەک لە دوای یەکی ئەسپێکدا لە ژێر ناوی "سالی گاردنەر" (دیمەنەی بزۆز-بەجووڵە) سەرکەوتوو بێت کەس بیری لە هاتنە ئارای سینەما بەم شێوەیەی ئەمڕۆ نەدەکردەوە و تەنانەت هەموان لە کارکردەکانی دواتری ئەم هونەرە بێ‌ئاگا بوون. سینەما ئەو هونەر نوێیە بوو کە هەر لە کاتی سەرهەڵدانیەوە شەپۆلێکی نوێی لە هزر و بیرۆکەی مرۆیی‌دا درووست کرد، هەر لە ئەدەبیاتەوە تاکوو دەروونناسی و فەلسەفە و سەرجەم زانستە مرۆییەکان لە روانگەی خۆیانەوە دەلاقەیەکیان بەڕووی سینەمادا کردەوە و ئەم خاڵە بووە هۆی بەربڵاوتر بوون و گەشەی رۆژ لە دوای رۆژی ئەم هونەرە.
بە چاو خشاندنێکی خێرا بە سەر مێژووی سینەمادا ئەوەمان بۆ دەردەکەوێت کە چەمکەکانی گرێدراو بە سینەما، چەندە خێرا دێنە ئاراوە و چەندە خێراش لە بەرامبەر چەمکە نوێیەکانی دیکەدا لاواز دەبن و چۆک دادەدەن.(بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۸/۲۳

فیلم و فەلسەفە

فیلم و فەلسەفە
فیلم و فەلسەفە 

و:جەمشید بەهرامی

فەلسەفە لە فیلم دا و فەسلەفەی فیلم دوو پانتایی توێژینەوەیی نوێ لە دینای هونەردان کە هەر کامەیان بە شێوەیەک لە دووی دۆزینەوەی پێوەندییە روون و شاردراوەکانی نێوان فەلسەفە و فیلمن؛ فەلسەفە و فیلم لە وێنەی دوو دەسکەوتی بە نرخی ئەندێشەی مرۆڤی خولقێنەر و بیرمەند.فەلسەفەی فیلم، وەک یەکێک لە لقەکانی فەلسەفەی هونەر، لە دووی پیشاندان و لێکدانەوەی تایبەتمەندییەکانی جوانیناسانەی فیلم لە وێنەی جۆرێکی هونەریە، و فەلسەفە لە فیلم‌دا لە دووی پیشاندان و لێکدانەوەی پیشاندانەوەکانی ئەندێشەی فەلسەفی لە فیلم‌دایە. سەبارەت بە فەلسەفەی فیلم و جوانیناسی فیلم بابەت گەلێکی زۆر لە چوارچێوەی تیورییەکانی فیلم‌دا هاتوەتە ئاراوە و نووسراوە، بەڵام پانتایی توێژینەوەیی فەلسەفە لە فیلم‌دا، هەنووکە تا رادەی پێویست لە وڵاتی ئێمەدا نەناسراوە. ناساندنی ئەم پانتاییە توێژینەوەییە و لێکۆڵینەوە سەبارەت بە پیشاندانەوەی ئەندێشە فەلسەفییەکان لە فیلمەکانی فیلمسازانی داهێنەری مێژووی سینەما، دەتوانێت بۆ بەرهەم هێنانی فیلمگەلێک لە سەر بنەمای ئەندێشەی قووڵ سەبارەت بە مرۆڤ و دۆخی ئەو لە جیهان‌دا، هەلێکی باش بڕەخسێنێت. (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۸/۲۰

لە "شانۆی شارەوە"وە بۆ "شۆرای شار"!

لە "شانۆی شارەوە"وە بۆ "شۆرای شار"!

جەمشید بەهرامی

ئاماژە:
لەم رۆژانەدا دەنگۆی ئەوە بڵاو بوەتەوە کە شۆرای شاری مەریوان، لە هەوڵی ئەوەدایە بینای "ناوەندی کولتووری هونەری ڤەژین"، هەڵکەوتوو لە باخپارکی مەریوان، لە ناوەندی ڤەژین بسێنێتەوە، و چیتر نەهێڵێت کە ناوەندی کولتووری هونەری ڤەژین لەو بینایەدا درێژە بە کارەکانی خۆی بدات؛ من وەک نووسەری ئەم دێڕانە کە هەر لە سەرەتاوە یەکێک دامەزرێنەران و دواتریش لە چەند خولدا بەرپرس و ئەندامی دەستەی بەڕێوبەری ئەم ناوەندە بووم، خۆم بە بەرپرسیار دەزانم کە دژکردەوەیەک لە بەرامبەر ئەو کردەوە نگریسەی شۆرای شاری مەریوان بنوێنم، لە لایەکی دیکەشەوە بە پێی ئەوەی یەکێک لە ئەندامانی شۆرای شاری مەریوان (واتە محەمەد بەهرامی) کە ئێستا قۆلی لێ‌هەڵماڵیوە  بۆ ئەوەی هەرەس بە ناوەندی کولتووری هونەری ڤەژین بهێنێت، خۆی یەکێک لە ئەندامانی دەستەی دامەزرێنەر بووە و دواتریش بۆ ساڵێک ئەندامی دەستەی بەڕێوبەری ناوەند بووە، بە پێویست دەزانم و ئەو بەرپرسیاریەتییە زۆرتر هانم دەدات کە ئاماژە بە چەند خاڵێک بکەم و هەندێ بابەت بۆ بیر و رای گشتی روون بکەمەوە.
ناوندی ڤەژین:
ناوەندی کولتووری "ڤەژین" ناوەندێکی کولتووری-هونەری‌/ناحکومی
(NGO) شاری مەریوانە کە نزیک بە دە ساڵە چالاکانە لە شاری مەریواندا کار دەکات و دەیان پرۆژەی کولتووری هونەری جێ بە جێ کردووە و لە ماوەی ئەم چەند ساڵادا سەرەڕای هەبوونی کۆمەڵێک کۆسپ و تەنگەژە کە بەرەوڕووی بوەتەوە بە راستی خزمەتێکی بێ وێنەی بە کولتوور و هونەری کوردی کردووە؛ پێویستە لێرەدا ئاماژەیەک بە چۆنیەتی دامەزراندنی ناوەندی ڤەژین بکەم. (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۸/۱۱

هێماناسی لە سینەمادا

هێماناسی لە سینەمادا

و: جەمشید بەهرامی
 سینەما لە جیهانی ئەمڕۆدا، لە وێنەی دەقێکی هەمەلایەنە و بەربڵاو و میدیایەک بۆ گۆاستنەوەی مانا و نیشانەگەلێکە، کە نیشانەدانەر، لە بەرهەمی سینەماییدا بۆ بەردەنگی خۆی دابینی کردووە. ئەزموون و لێکدانەوەی بەرهەمەکانی ئەم میدیایە، بە هۆی پێشوازیی بەردەنگەکانی بۆ لێکۆڵەرانی پانتاییە جیاوازەکانی زانستی مرۆیی زۆر پێویستە.
لە سەرەتای سەرهەڵدانی سینەمادا، ساڵانێک تاکە شێوازی لێکدانەوەی ئەم دەقە میدیاییە، روانینێکی جوانیناسانە بۆ فیلمە سینەماییەکان بووە. بەڵام ئەمڕۆکە شێوازی خوێندنەوەی سینەما بەم شێوازە نابەسترێتەوە.
وەرگەڕان لە روانینی بەس جوانیناسانەوە بۆ روانینی لێکدانەوەیی – لێکدراوەیی، وەک هێماناسی و لێکدانەوەی چیرۆکینی دەقە سینەماییەکان، بەرهەمی تێکۆشانی شەبەنگێکی بەربڵاوی بیرمەندانی پانتاییە جیاوازەکانی وەک زمانناسان، کۆمەڵناسان، مرۆڤناسان و رەخنەگرانی ئەدەبی و سینەمایی بووە. لە زۆربەی ئەم شێوازانەدا هەوڵ دەدرێت بە بەکار هێنانی شێوازی وێکخستنی ( وەک وێکخستنی زمانناسی لەگەڵ لێکدانەوەکانی فیلم یان بە کار هێنانی ئامرازەکانی کۆمەڵناسی و بابەتگەلێکی لەم دەستەیە  ) بە لێکدانەوەکانی تێکەوەچووی زانستە جیاوازەکان بگەین. (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۸/۰۳

شەهید هوشیار!

شەهید هوشیار
هەمیشە شەهید بوونی مامۆستا هەستی قوتابی هەژاندووە، کەچی ئێستا من بە ژانی شەهید بوونی قوتابی‌یەکمەوە دەتلێمەوە...
هوشیار گیان، ئازیزەکەم چۆنت بدوێم،ئەوەندە هێز لە باڵەکانتدا بوو کە نەتدەتوانی لەم خۆڵە پڕ لە خۆزیا و بریایە دەست بشۆیتەوە، باڵت لێکدا و هەڵفڕیت، یەکەم هەڵفڕینت لە دوا هەواری "قەڵاجێ‌"وە بەرەو مەکۆی شۆڕش بوو.
لە گەڕاننەوەی ساڵانی پێشوودا کەلەپچەیان دا لە باڵەکانت، بەڵام نەیانتوانی بتبەزێنن، دیسان ئەوە تۆ بوویت بە سەر تەلدڕووەکاندا بازتدا،هەڵفڕێتەوە بۆ کۆنە هەوارت...
ئەوان نەیاندەتوانی بەندت کەن،چونکوو پڕ بوویت لە گوڕ، پڕ بوویت لە هێز، لێوانلێو بوویت لە بزەی سیاچەمانە و پڕ بوویت لە هاواری وەریوی هەواری بوغز...
ئەم جارەیان لەم پاییزەدا چاوت بڕیبووە هەوارەکانی هەورامان و دەربەند دزڵی، بۆنی پەڵەی بارانی کۆساڵان چاوی لێدادەگرتی، رۆشتبوویتەوە پڕ بە سییەکانی بیرەوەریت هەناسەی دووریت هەڵمژی...
رۆشتبوویتەوە تێر لە کانیاوەکانی هەوارامان بخۆیتەوە، بە تەما بووی سەر بکەیتە سەر کۆشی سینگی قەڵاجی و وچانێک بدەی، بەڵام بەڵام...کوێر بم... شەهید بوونت پیرۆزە چاوەکەم...
هوشیار عەزیز نژاد لەگەڵ هاوڕێیەکی پێشمەرگەیدا بە ناوی ئازاد سالم، ئەمڕۆ هەینی 25.10.2013 لە بانە شەهید بوون.
شەهید هوشیار ساڵی 2004 لە قوتابخانەی قەڵاجێ شاگردم بوو، شەهید بوونی هوشیار زۆر سەختە بۆم، زۆر زۆر سەختە...
هوشیار لەو سالانەی قوتابخانەدا، قوتابیەکی ژیکەڵە و زیرەک بوو، بەردەوام بزەیەک لە سەر لێوی بوو، بیری هوشیار زوو باڵای کرد، لە کاتێکدا کە هاوپۆلەکانی و هاوتەمەنەکانی هێشتاکە لە قوتابخانە بوون ئەو سەری لە شۆڕش دەخورا و ئەوە بوو کە بوو بە پێشمەرگە و دواتر لە گەڕاننەوەیدا جارێک گیرا و سەرەڕای کەم بوونی تەمەنی حوکمێکی قورسیان بە سەریدا سەپاند، دوای دوو ساڵ زیندان بۆ چەند رۆژێک بە بارمتەیەکی قورس هاتە مەرەخەسی و هەڵهات... کە چی ئەمڕۆ... 

۱۳۹۲/۰۷/۲۶

راگەیاندنی کۆتایی سێهەمین کۆنفڕانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا

راگەیاندنی کۆتایی سێهەمین کۆنفڕانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا

کۆنفڕانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا هەر لە سەرەتای دەستپێکردنیەوە تا ئێستا وەک ئەرکێکی نیشتمانی لە راستای گەشەی شانۆی کوردی‌، بە هەوڵ و ماندوو بوون و کاری خۆبەخشی کۆمەڵێک شانۆکاری کورد لە ئەوروپا بە ئامانجی درووستکردنی مەکۆیەک بۆ شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا دەستی بە کارەکانی خۆی کرد، ئەمساڵیش واتە ساڵی ٢٠١٣ سێهەمین کۆنفڕانس لە رۆژەکانی ٤ و ٥ی ئوکتۆبر لە وڵاتی ئەڵمانیا لە شارەکانی میونشن و نورنبێرگ بەڕێوە چوو. 
لە دوو رۆژ کاری چڕ و پڕی کۆنفڕانسدا، کۆمەڵێک سمینار و باسی زانستی تایبەت بە شانۆ و چەمکە شانۆییەکان لە لایەن شانۆکارانی بیانی و هەروەها شانۆکارانی کوردەوە پێشکەش کرا. 
رۆژی یەکەمی کۆنفڕانس لە میونشن بەڕێوە چوو، کە جگە لە شانۆکارانی کورد کۆمەڵێک شانۆکاری بیانی لە وڵاتەکانی ئەڵمانیا، کۆلۆمبیا، بەڕازیل، پۆلۆنیا، سووریا، بەشداری کۆنفڕانسیان کرد و بە نوێنەرایەتی هەر کام لەو وڵاتانە شانۆکارێک سمینارێکی زانستی لە سەر مێژوو و ئەزموونی شانۆی وڵاتەکەی خۆی پێشکەش بە ئامادەبوان کرد، هەروەها بەڕێز هاوڕێ زەنگەنە بە نوێنەرایەتی شانۆکارانی کورد، باسێکی لە سەر شانۆ لە کوردستان و ئەزموونی شانۆ لە باشووری کوردستان پێشکەش بە ئامادە بوان کرد، و لە ئاکامدا بووە هۆی خۆشحاڵی ئامادە بوان و کۆمەڵێک وتووێژی بە نرخی لێکەوتەوە،  شانۆکارانی بیانی دوای راگۆڕینەوە لەگەڵ شانۆکارانی کورد، ئامادەیی خۆیان دەربڕی کە زۆرتر لە شانۆکارانی کوردستان نزیک ببنەوە و بە تایبەت بتوانن لەگەڵ شانۆکارانی کورد، لە کوردستان کاری شانۆیی هاوبەش پێشکەش بکەن. (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۶/۳۰

سێهەمین کۆنفڕانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا



سێهەمین کۆنفرانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا


سێهەمین کۆنفڕانسی شانۆکارانی کورد لە ئەوروپا بە بەشداری شانۆکارانی کوردی هەر چوار پارچەی کوردستان،و هەروەها 
شانۆکارانی وڵاتانی کۆلۆمبیا، بڕازیل، سووریا و ئاڵمان لە رۆژەکانی 6،5،4ی مانگی ئوکتۆبر لە وڵاتی ئاڵمان لە شارەکانی میونشن و نورنبێرگ بەڕێوە دەچێ.
ئەم کۆنفڕانسە لە لایەن شانۆکارانی کورد لە ئەورووپاوە رێکخراوە، و مەبەستی سەرەکی ئەم کۆنفڕانسە کردنەوەی دەلاقەیەکی زانستی بەڕووی شانۆ لە کوردستان‌دایە، و هەروەها کۆنفڕانس هەوڵ دەدات بە درووست کردنی مەکۆیەک شانۆکارانی کوردی تاراوگە لە دەوری یەک کۆبکاتەوە. (بۆ درێژەی بابەت لیرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۵/۱۸

یادت بە خێر مامۆستا...

شێرکۆ بێکەس - جەمشید بەهرامی
Jamshid Bahrami

لەگەڵ مامۆستا شێرکۆ بێکەس 25.11.2011
فستیڤاڵی گەلاوێژ-سلێمانی.

۱۳۹۲/۰۵/۱۳

مامۆستا بێ دەنگیت باش...

کۆچی دوایی شێرکۆی شێعر
بۆنی مێخەکبەند
هاوڕێی رێگات بێت مامۆستا؛
شێعرت لەگەڵ!
مامۆستا شێرکۆ بێکەس کۆچی دوایی کرد!

۱۳۹۲/۰۴/۲۲

ژیژەک و سینەما

ژیژەک و سینەما

و:جەمشید بەهرامی



ژیژەک کێیە:
سلاوی ژیژەک لە دایک بووی ١٩٤٩، فەیلەسووف، تیۆری‌دارێژە،کۆمەڵناس، رەخنەگری کولتووری و سیاسەتمەدارە. ئەو لە سلۆڤنیا لە شاری لیۆبلیانا لە دایک بووە و بڕوانامەی دکتۆرای فەلسەفەی لە زانکۆی لیۆبلیانا وەرگرتووە. ئەو لە ساڵی ١٩٩٠دا وەک بەربژێری سەرۆک کۆماری لە لایەن حیزبی لیبڕاڵ دیموکراتی سلۆڤنیاوە دەستنیشان کراوە. ژیژەک فەیلەسووف و تیۆری‌دارێژەری رەخنەییە کە بەشی هەرەزۆری بەرهەمەکانی لە نەریتی فەلسەفەی هێگلی،مارکسیسم و هەروەها دەروونشیکاری لاکانی‌یە. ئەو چالاکیگەلێکی بەرچاوی لە پانتایی تیۆری سیاسی، تیۆری فیلم و دەروونشیکاری بیرۆکەیی‌دا هەبووە.
ناوبانگی ژیژەک بۆ زیندوکردنەوەی "دەروونشیکاری لاکان" بۆ خوێندنەوەیەکی نوێ بۆ "فەرهەنگی عامە"یە،ئەو وتارگەلێکی جۆراوجۆری سەبارەت بە بابەتگەلی جۆراوجۆر نووسیوە. تەوەرگەلێک لە وێنەی شەڕی عێراق، بونیادگەرایی، سەرمایەداری و هیچکاک، دەیوید لینچ و هتد. ژیژەک لە وتووێژێکدا لەگەڵ گۆڤارێکی سپانیایی‌دا، بە گاڵتەوە خۆی وەک "ستالینیستێکی لاکانی" رادیکاڵ پێناسە کردووە.

تیۆرییە سینەماییەکانی ژیژەک
ژیژەک وەک تیۆری‌دارێژەرێکی سینەمایی ناسراوە، ئەو لە راڤەی "دەروونشیکاری لاکانی" بۆ پێکهێنانی تیۆریەکی سینەمایی و شێوەیەکی رەخنەیی نوێ کەڵکی وەرگرتووە. بە بڕوای رابێرت ستەم، ئەو لە فیلمە سینەماییەکان بۆ شرۆڤەی روانگەکانی لاکان کەڵکی وەردەگرێت و لە فیلمە سینەماییەکاندا وێنەگەلێک دەدۆزێتەوە کە تەنانەت لە خودی "لاکان"یش باشتر بیرۆکەکانی دەروونشیکارانە شرۆڤە دەکات.
ژیژەک لە فیلمدا، دەپەرژێتە سەر راڤەی حەز و فانتازیای ناهۆشیار، کردەوەی راستەقینە و ئۆبژەی رەسەنی ئایدۆلۆژیا؛ و لەم رێگەیەوە رامانێکی دەروونشیکاری لە پانتایی سینەمادا دەخولقێنێت. لینچ و هیچکاک، دوو فیلمسازی دڵخوازی ژیژەکن کە راڤەی بەرهەمەکانی ئەوان زۆرتر لە فیلمسازانی دیکە جێگای سەرنجی بوون.

ژیژەک فەیلەسووف یان رەخنەگری فیلم
لە دوای دەیەی ٦٠ی زایینی‌دا‌، روانگەگەلی جیاواز و جۆراوجۆری تیۆری فیلم تووشی ئاڵوگۆڕێکی زۆر بوو. سەرهەڵدانی روانگەکانی چەپ و لە لایەکی دیکەشەوە لەبارتر بوونی تیۆرییە کلاسیکەکانی سینەمایی یارمەتیدەر بوون بۆ مانای رەخنە و لێکدانەوەی فیلم، و ئەم چەمکەیان پێگەیاند(بە هۆی هەبوونی تیۆری بەرهەمینەر و ئومانیسمی پێکهاتەگەرایانە). (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۳/۲۴

"بازتولید حماقت"

عکس: فراز منتی- نمایش انتخابات ریاست جمهوری٩٢ در کرمانشاە
"بازتولید حماقت"
جمشید بهرامی
در یک جامعە انسانی، حکومت نامشروع در سیستم نخبە ‌پروری‌اش، مدام در حال تکثیر نخبە (حکومتی) است، نخبە(حکومتی) دیروز، در رویای بازگشت بە دیروز است، چون امروز در دایرە خودی‌ها نیست و این است کە وضعیت موجود را بر نمی‌تابد.
نخبە دیروز نیک بە قواعد بازی در دایرە خودی-غیر خودی و تاریخ مصرف در سیستم الیگارشی آگاه است، نخبە دیروز همچنان بر این واقعیت نیز آگاه است؛ در این سیستم شرط ادامە حضور نخبە در دایرە خودی منوط بە عدم لغزش است، اما بە محض رویت لغزش، دگر هیچگاه رجعت بە دایرە خودی امکان پذیر نخواهد بود. لازم بە ذکر است کە تمام هم و غم اینچنین نخبگانی کە در این سیستم پا گرفتەاند، دست و پازدن در جهت قرار گرفتن در میان دایرە خودیهای قدرت است؛ چە بسا نخبە دیروز(مبارز امروز) بە محض قرار گرفتن دوبارە در دایرە خودی، بدل بە همان چماق بە دست امروز شود...(ادامە مطلب)

۱۳۹۲/۰۳/۲۰

"نیک مرد"

سید خلیل عالی نژاد


"ترسم که اشک در غم ما پرده در شود"
هنگامی کە کلمە یارسان را می‌شنوم، ناخوداگاه بە یاد کوردستان، موسیقی، تنبور و آتش می‌افتم!
همیشە با شنیدن کلمە یارسان، آوازهای "سید خلیل عالی نژاد" را ناخوداگاه زمزمە می‌کردم، این چند روزە "نیک مرد طاهری" هم در حافظە عاطفی‌ام جا خوش کردە است، و با شنیدن کلمە یارسان، آواز سید خلیل و تصویر در آتش سوختە نیک مرد، مهمان من است...
سید خلیل و نیک مرد، هر دو در آخرین دم زندگی، با آتش سرودی دگر خواندند، یکی را (سید خلیل) در آن طرف مرزها شهید می‌کنند و خانەاش را بە آتش می کشند... سید خلیل آخرین آوازش را در آغوش آتش می‌سراید و جاودانە می‌شود. آن یکی دیگر(نیک مرد) در وطن این همە ظلم را بر نمی‌تابد و در آغوش آتش قیامی دگر بە پا می‌کند و جاودانە می‌شود...

۱۳۹۲/۰۳/۱۸

جوانیناسی فمینیستی و رێدۆزەکانی فمینیستی بۆ فیلم


جوانیناسی فمینیستی و رێدۆزەکانی فمینیستی بۆ فیلم
Jamshid Bahrami
جوانیناسی فمینیستی و رێدۆزەکانی فمینیستی بۆ فیلم
سینینتا فریلەند
و:جەمشید بەهرامی
فەلسەفەی فمینیستی فیلم، پانتاییەکی ساوایە کە بە خێرایی لە حاڵی گەشە و بڵاوەکردن‌دایە، بەڵام هێشتاکە لە وێنەی بەش یان لقێکی تایبەت لە پانتایی فەلسەفەدا دەر نەکەوتووە. بەس لە کۆتایی دەیەی هەشتا و نەوەد‌دا بوو کە وتارگەلی فەیلەسووفەکانی فمینیست لە مەڕ فیلم‌، لە گۆڤارەکان و بژاردەکانی ئینگلیزی زماندا سەری هەڵێنا.
لە خوێندنەوەکانی سینەماییدا،
وەک خوێندنەوەکانی جوانیناسانە بە شیوازێکی گشتی، سنوورەکانی نێوان بەشەکان بگۆڕن. نووسەرانێکی زۆر لە پانتایی ئەدەبیات، هونەر، راگەیاندن، و خوێندنەوەکانی کولتووری، باسگەلێکی رەخنەیی‌یان لە مەڕ فیلم، هێنایە گۆڕێ و ئاوڕیان لە چەمکە فەلسەفییەکان دایەوە و تیورییە فەلسەفییەکانیان خستە بەر باس.
زۆرێک لە پرسیارە گەڵاڵەکراوەکان لە پانتایی تیوری فیلم‌دا، پرسیارگەلێکی فەلسەفین و لە نێوان ئەواندا هەندێک لە تەوەرەکان بۆ جوانیناسی و فەلسەفەی فمینیستی زۆر گرنگن : فیلم جۆرێکی هونەرییە، بۆ چی؟ "چییەتی فیلم" چییە؟ چۆن فیلم شیوازی تێفکرین و بیرکردنەوە نیشان دەدات؟ چییەتی دژکردەوە هەستییەکان و لایەنگریمان بۆ فیلم بۆ چییە؟ چۆن چییەتی دیمەنیی فیلم بۆ رێکخستنی جیهان بە کار دەبرێت؟ ئایدۆلۆژیای سیستەمی بەرهەمهێنانی هالیوودی و رەوتی دیمەنەکانی فیلمیکی پیشەیی کولتووری گشتی چۆن کار دەکات؟
سنووردارکردنی سەردێڕ یان چالاکی " فەلسەفەی فمینیستی فیلم " بۆ فەیلەسووفە پڕۆفشناڵەکان، نەک دژوارە بەڵکوو سەررێژنەیی و سەرلێشێواوکەرە. کەوایە باشترە بە سەرنجدان بە پێوەندی ئەم تەوەرە لەگەڵ پانتاییەکانی دیکەی بریتی لە تیوری فمینیستی، تیوری فیلم بە گشتی، بەرهەمە فەلسەفییەکان لە مەڕ فیلم و جوانیناسی فمینیستی، لێی نزیک ببینەوە.
بە تەرکیز کردنی سەرنجی فەیلەسووفەکان بۆ فیلم، بەو شێوەیەش فەلسەفەی فمینیستی فیلم بە خێرایی گەشەی کرد و پەرەی سەند. تۆمارکردنی بابەتە فمینیستییەکانی فەیلەسووفەکان لە دوو بژاردەی بابەتیانەدا لە مەڕ فیلم، لە ناوەڕاستەکانی دەیەی نەوەد( فریلەند و وارتنبەرگ ١٩٩٥، بوردول و کارۆل ١٩٩٦ ) لەگەڵ سەرهەڵدانی یەکەمین ژمارەی گۆڤاری فیلم و فەلسەفە، نیشاندەری ئەوەیە کە ئەم پانتاییە لە سەردەمی گۆڕان و گەشەی خێرادا بوو.(بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۲/۲۲

فیلم و سیاسەت

دیمەنێک لە فیلمی "رێگا" بەرهەمی سینەماکاری کورد "یەڵماز گونای"
Jamshid Bahrami
فیلم و سیاسەت
تێبینی‌گەلێک سەبارەت بە فیلمی سیاسی
و:جەمشید بەهرامی

 ئایا پانتایی هونەر و پانتایی سیاسەت، دوو پانتایی جیاواز و لە یەک جودایە؟ لەوانەیە ئەم بابەتە پێویستی بە لێکدانەوەیەکی ئەوتۆ نەبێت چونکوو هونەرمەندیش وەک دیتران خاوەنی روانگەیەکی سیاسییە یان بە لێکدانەوەیەکی روونتر دەتوانین ئاماژە بکەین کە هونەرمەندیش لە وێنەی هەر تاکێکی دیکەی کۆمەڵگا بە ناچار بەرەو رووی ئەم چەمکە دەبێتەوە.
کەڵک وەرگرتن یان کەڵک وەرنەگرتن لە مافی دەنگدان، رواڵەتێکی ئاسایی دەبەخشێتە هەڵوێستی سیاسی هەر تاکێکی کۆمەڵگا و ئەم بەرەو روو بوونەوەیە دەکاتە هەڵوێستێکی ئاسایی، لە لایەکی دیکەشەوە لە روانگەی ئایینی و نیشتمانیەوە جگە لە ماف، هەڵوێست لە هەمبەر داهاتووی سیاسی کۆمەڵگا و دەسەڵاتدا بۆ هەر تاکێک دەبێتە ئەرک.
بەم پێیە دەتوانین بڵێین لە هەر حاڵەتێکدا هونەرمەند خاوەنی هەڵوێستێکی سیاسییە و ئەمە دەتوانێت لەگەڵ هونەرمەند بوونی ئەودا هیچ دژایەتیەکی نەبێت. حاشا کردن لەم چەمکە لە لایەن هەر کەسێکەوە بریتیە لە خۆ دزینەوە لە مافی خود و لەوەش گرنگتر خودزینەوە لە ئەرکێکی ئایینی یان نیشتمانی.
ئەمەی کە هونەرمەند تا چ رادەیەک دەتوانێت پێوەندی لەگەڵ سیاسەت‌دا هەبێت، باسێکی کێشماکێش خولقێنە و ناکرێت حاشای لێبکرێت کە رێدۆزی  دوور کەوتنەوە و هەڵاتن لە سیاسەت لە پانتایی هونەردا - بەتایبەت لە لایەن هونەرمەندانی ئەم ناوچەیە – پارێزەران و لایەنگرانی زۆری هەیە. هەنووکە باسەکە سەبارەت بە رەوایی بەخشین یان حاشا کردن لەم هەڵوێستە و چۆنیەتی ئەم هەڵوێستەیە. ئەمەی کە بەرهەمی هونەری لە ژێر کاریگەری دۆخی مێژوویی‌دا دەبێت، بنەمایەکە کە لە پانتایی بیرۆکەی رەخنەییدا دەکرێت بەرگری لێبکرێت. (بۆ درێژەی بابەت لیرە کرتە بکە)

۱۳۹۲/۰۲/۰۹

قهقهه‌ی گیسوانت

قهقهه‌ی گیسوانت
جمشید بهرامی

کوچه‌های سایه‌ روشن مژگانت
به‌ کدامین چهچه‌ی چکاوک
می نگرد؟
مرا از پشت کدامین سبزینه‌ی درونت
می خواند؟
چشمانت آوازی
می سراید
لبانت حمل می کند غمی دگر را؛
و من
می نویسم قهقهه‌ی گیسوانت را
بر روی مردمک چشمان خاکستری ماه!

جمشید/ 29.04.2013/ فرانکفورت

۱۳۹۲/۰۱/۲۲

"فیلمی سیاسی"

Jamsid Bahrami
"فیلمی سیاسی"
لە سەردەمی هاوچەرخدا فیلمسازی سیاسی بە چ  مانایەکە؟
دیمێتری ویلنسکی١
و:جەمشید بەهرامی

پرسیارە کۆنەکان
ژان لاک گۆدار سەردەمێک بانگەشەی ئەوەی کردبوو کە چیتر چێکردنی فیلمە سیاسییەکان بەس نییە بەڵکوو دەبێت فیلمەکان بە شێوازێکی سیاسی چێبکرێن. هەموو ئەو کەسانەی کە جوانیناسی و زانستی سیاسی و ئابوری بە خولقێنەری پیوەندییە حەیاتییەکان دەزانن، لە سەر ئەم بڕوایەن کە، هونەر دەتوانێت بە هێزێکی تایبەتەوە، گرنگترین چەمکە کۆمەڵایەتییەکان نیشان بدات.
مێژوو، شوێنی پێکدادانی گرووپگەلێکی جیاوازە کە نەک لە مافی رادەربڕینی خۆیان بەڵکوو لە روانگەکانیان سەبارەت بە داهاتوو بەرگری دەکەن.
ئەگەر بمانەوێ لەم سەردەمەدا ئەم پرۆژە سیاسییە درێژە پێبدەین دەبێت لە سەرەتاوە ئەم پرسیارە کۆنە گەڵاڵە بکەینەوە:
چ کەسێک سووژەی درێژەپێدەر و زانستی مێژووییە؟ و دەبێت ئامرازەکانی ئەم وەڵامە کۆنە ئاشکرا بکەین: خودی چینی زەحمەکیش ستەملێکراو(بنیامین).
هونەری سیاسی هاوچەرخ تێدەکۆشێت کە لەگەڵ لیکۆڵینەوەی ئەم سووژەیە هاوئاهەنگ بێت نەک لەگەڵ سووژەی ئوستوورەیی رووداوە مێژووییە کۆنەکان. درووست هەر وەک ناوەڕاستەکانی سەدەی نۆزدەهەم - جارێکی دیکە بۆ دەربڕینی ئەمەی کە ئەم سووژەیە وەک چی وایە - لە ژێر زەخت داین.
سەرەڕای ئەمانە، ئەمڕۆکە دەبێت ئێمە لە وەفادار بوون بەو وەڵامە کۆنە بدوێین. ئەم پێشهاتە بەم مانەیە نییە کە فیلمسازان،رۆشنبیران و هونەرمەندان بە تایبەت دەبێت بە رەوتی دژە کاپیتالیستی هەنووکە بڕوایان بێت بەڵکوو ئەوان دەبێت بڕوایان بە دۆخی سۆبژکتیڤ بێت( دۆخێک کە بووە هۆی سەرهەڵدانی ئەم رەوتە).
لەم دۆخەدایە کە دەتوانین دان بەوەدا بنێین کە فیلمسازی بە شێوەیەکی سیاسی بە مانای تێکۆشان لە راستای وەسفی پەیوەستەیی راستەقینەدایە(لە درێژەدان بە ئاڵ و گۆڕدا) بە شێوازێکی مێژوویی.(بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۱/۱۲/۱۲

"رۆژ و شەو"

"رۆژ و شەو"
بریژیت ژیرۆد
و: جەمشید بەهرامی
ئاماژە :
 بریژیت ژیرۆد
Brigitte Giraud لە ساڵی ١٩٦٠ لە ئەلجەزیرە لە دایک بووە، لە ئێستادا لە شاری لیۆنی فەڕانسا ژیان دەکات، دوای ئەزموون کردنی ئیش گەلی جۆراوجۆر وەک کتێب فرۆشی، رۆژنامەنووسی و وەرگێڕان، هەموو ژیانی بۆ نووسین تەرخان کردووە.
بریژیت ژیرۆد بەس یەک کۆمەڵە چیرۆکی لە ژێر ناوی " ئەوین زۆریش بە نرخ نییە " بڵاو کردوەتەوە، و چیرۆکی " رۆژ و شەو " یەکێکە لە چیرۆکەکانی ئەو کۆمەڵە چیرۆکە.
ژیرۆد بە هۆی نووسینی چیرۆکی رۆژ و شەو لە ساڵی ٢٠٠٧ براوەی خەڵاتی کنگۆر لە بەشی کورتە چیرۆکدا بوو. ژیرۆد پێش لەم کۆمەڵە چیرۆکە پێنج رۆمانی بڵاو کردبووەوە؛ ژووری دایک و باوک (١٩٩٧)، لە ئێستادا (٢٠٠١)، خێزاوی رەش (٢٠٠٤) و فێر دەبین (٢٠٠٥) و ساڵێکی سەیر (٢٠٠٩).
بریژیت ژیرۆد بە هۆی نووسینی رۆمانی " ساڵێکی سەیر " خەڵاتی ژان ژیۆنۆی پێ بەخشرا.
دونیای چیرۆکەکانی برێژیت ژیرۆد زۆر تایبەتە و زۆرتر جەخت لە سەر ژیانی رۆژانەی شارنشینی و جۆری پێوەندی نێوان مرۆڤەکان دەکات. لە روانگەی ئەودا، زمان پێوەندیەکی هێمایی هەیە کە مرۆڤەکان ونیان کردووە و لەم رووەوە ناتوانن کەڵکی لێ وەرگرن.
کەسایەتی چیرۆکەکانی ژیرۆد، لە دووپات بوونەوەی ژیانی رۆژانە بێزارن و پەنا دەبەنە یەکدی،تاکوو لە ژێر زەخت و گوشاری ژیان دەرباز بن، بەڵام ئەم هەوڵدانە بێ ئاکامە؛ کەسەیەتیەکانی ژیرۆد لە کۆتاییدا هەمیشە لە بەرامبەر دنیایەکدا کە بۆتە هۆی دیل بوونیان، تەنیا دەمێننەوە.
ئەوەی کە لە درێژەدا دەخوێننەوە چیرۆکی رۆژ و شەو بەرهەمی بریژیت ژیرۆدە.

"رۆژ و شەو"
لە لووتکەی ئالۆزییەکاندام، ئێستا زەمەنێکە کە سەرم لێشێواوە، چونکوو هەنووکە دوو دڵم، نازانم ماڵەکە بە جێ بهێڵم یان نە، تۆ ئەتەوێ کە من لە نێوان رەنگی ئۆخرایی١ و رەنگی زیخ یەکێکیان هەڵبژێرم.(بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۱/۱۱/۱۹

"ئاسمانە ناسکەکانم دوور مەڕۆن"

  جەمشید بەهرامی
Jamshid Bahrami

ئاسمانە ناسکەکانم دوور مەڕۆن
بۆ پەپوولەکانی کوردستان لە پاریس
!
جەمشید بەهرامی
بۆ سێ تێکۆشەری کورد بە ناوەکانی سەکینە جانسز، فیدان دۆغان و لەیلا سویلەمەز، کە له‌ رێکه‌وتى ٩ى مانگى یه‌کى ٢٠١٣ لە پاریس شەهید کران.
ئیمشەو تەنیا بێ جەستەی زەبوونم
دیسان سەرواز کەرد دڵەی پڕ هوونم١
لە باکوورە ئامێزتان بۆ خەونی مێژوویەک ئاوەڵا کرد، لە رۆژهەڵاتەوە خەونی د.قاسملووتان لەگەڵدا بوو و ئاوێتەتان دەکرد بە بۆنی خەونی کاک سدیقی کەمانگەر و مێژووی گەلێکی بەش مەینەتەوە؛ لە باشوورەوە لە ئامێزی خەونەکانی لەیلا قاسم‌دا وچانتان دەدا و لە رۆژئاواوە خەونی مەشعەل تەمۆتان دەکردە هەوێنی بیرتان.
میژووی تراژدیاکانی گەلتان ئەم دیو و ئەو دیو دەکرد، بینتان دەنا بە بینی رابردووەوە و هاواری چەندین ساڵەمانتان غار دەدا
...
خەونە زڕاوەکانی کیژۆڵە چاوگەشکانی ئەم دەڤەرەتان هەڵدەدایەوە، و دەتانپێچاند لە بوخچە و چارۆگەی هزرتانەوە...
سەد مەخابن باروبنەتان پێچایەوە و کۆچان...
رۆشتن،رۆشتن لە وێنەی پەپوولە باڵ رەنگینەکان، و سەرێکی وڵاتی مەلانتان دا...
بە پسکەیەک دێنەوە و لەگەڵ من و مۆمی سەر کورسیەکەم و جگەرەکەی هاوڕێم وچانێک دەدەن، زۆرتان پەلەیە:
شڵەژاون ئاڵۆزاون
زۆر خەمینن، نیگەرانن (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۱/۱۱/۱۳

چەمکە سیاسییە بنەماییەکانی کوردستان

هیوا سەلیمی                              حسێن ئەحمەد بوور
Jamshid Bahrami
چەمکە سیاسییە بنەماییەکانی کوردستان 

بەشی یەک: بزووتنەوە و حیزب لە کوردستاندا
لە وتووێژ لەگەڵ بەڕێزان هیوا سەلیمی و حسێن ئەحمەدپوور
دیمانە: جەمشید بەهرامی
ئەم وتووێژە لە بەرواری٢٣/١٠/٢٠١٢ لە سایتەکاندا بڵاو بوەتەوە.
ئاماژە:
کۆمەڵێک چەمکی بنەمایی هەن کە تەنانەت بۆ هەندێ لە کاراکتەرە سیاسییەکانی پانتایی بزووتنەوەی کوردستان نامۆیە،یان لانیکەم هەر کەسەو خوێندنەوەیەکی خۆماڵی بۆ ئەو چەمکانە دەکات.
بزووتنەوە،حیزب و پێوەندی نێوان ئەو دوو چەمکە لە کوردستان‌دا؛ و هەروەها کۆمەڵێک پرسی بنەمایی دیکە هەن کە زۆر بە جیدی بوێرانە و زانستیانە ئاوڕێ لێ نەدراوەتەوە، و هەر ئەوە بوەتە هۆی ئەوەی کە شۆڕش بە گشتی لە کوردستاندا گرێدراوی ژێرخانێکی مەعریفی ئەوتۆ نەبێت.
ژێرخانی مەعریفی بزووتنەوە پێوەندی راستەوخۆی بە گەشە و بە ئاکام گەیشتنی ئامانجەکانی بزووتنەوەوە هەیە؛ لە نەبوون یان لاواز بوونی ئەو ژێرخانەدا، بۆشاییەکی زەبەلاح لە پێکهاتەی بزووتنەوەدا خۆدەنوێنێ، و راستەوخۆ دەبێتە هۆی خەسارێک لە بزووتنەو و هەر بەو پێیەش هێزەکانی بزووتنەوە و  پرسۆناژەکانی بەشداربووی بزووتنەوە زۆرترین خەساریان لێدەکەوێت.
لە لایەکی دیکەوە بێگومان بزووتنەوەی کوردی بە کاراکترە بەشداربووەکانیەوە تا ئێستا نەیتوانیوە سەردەمیانە ئاوڕ لە چەمکێک بە ناوی " رەخنە " بداتەوە، درووست کردنی توێكڵێکی خۆخولقێنەری پۆڵایین بە دەوری تاکەکان و هێزەکانی بەشدار بوو لە بزووتنەوەی کوردیدا، و نەرەخساندنی هەلێک لە بەرامبەر ئەویدی‌یەکی کورد‌دا!(نەک ئەویدی داگیرکەر) کە بتوانێت بە هاسانی رەخنە بگرێت و بەرامبەرەکەیشی بە دڵێکی فراوانەوە رەخنەی لێوەربگرێت، یەکێکی دیکە لەو خەسارانەیە.
بە دڵنیاییەوە رەخساندنی هەلێک بۆ دیالۆگ و کردنەوەی دەرگایەک بەڕووی رەخنەدا و سنگ‌فراوانی لە بەرامبەر رەخنەدا، بزووتنەوەی کوردی دەباتە قۆناغێکی دیکەوە و هەرەس بە هەورازە وشک و تاقەت پڕووکێنەکانی لێک تێنەگەیشتن دێنێت.
هەر بۆیە بە هەست کردن بەو پرسانە و هەوڵ بۆ دابین کردنی دیالۆگ و لێک تێگەیشتن،و هەروەها ئاوڕدانەوەیەکی زانستیانە لەو پرسانەی کە ئاماژەی پێکرا، کۆمەڵێک پرسیارم ئاراستە ی هەر کام لە بەڕێزان: چالاکی سیاسی و رۆژنامەنووس کاک هیوا سەلێمی و هەروەها چاودێری سیاسی و رۆژنامەنووس کاک حسێن ئەحمەد پوور،کرد.(بۆ خوێندنەوەی وتووێژەکە لێرە کرتە بکە)

۱۳۹۱/۱۰/۲۱

خانم فرشتە قاضی از مریوان تا ملایر بسی فاصلە است!!!!

خانم فرشتە قاضی از مریوان تا ملایر بسی فاصلە است!!!!
جەمشید بەهرامی

اشارە:این مطلب نقدی بە گزارش خانم فرشتە قاضی گزارش نویس روزآنلاین، دربارە اجرای حکم اعدام زانیار و لقمان مرادی بود کە بعد از دو ماه، گزارش مذکور در روز آنلاین تصحیح شد.خانم فرشتە قاضی گزارش نویس روزآنلاین در گزارشی دربارە اجرای حکم اعدام زانیار و لقمان مرادی، حال سهوا یا عمدا آنها را اهل ملایر می‌خواند. در کل گزارش خانم قاضی بە جای مریوان، ملایر نگاشتە شدە است؛جالب این است کە حتی شورای سردبیری روزآنلاین نیز بر این اشتباه چشم پوشیدە است و این گزارش را در در تاریخ ۱۹ دى ۱۳۹۱ منتشر کردەاست.
خانم قاضی آنقدر از قضیە پرت است کە امام جمعەی مریوان را نیز امام جمعە ملایر خطاب می‌کند.این گزارش نویس روزآنلاین دربارە موضوعی، گزارش تهیە کردەاست کە حتی موقعیت جغرافیایی موضوع مورد بحث برای خود ایشان هم مفهوم نیست.
جای بسی تاسف است کە خانم قاضی زحمت یک سرچ را بە خود ندادە است، تا از شهر زادگاه زانیار و لقمان و آگاه شود.
آنچە کە جای تامل است این است کە خانم قاضی از یک طرف از محتوی پروندە آگاه است و از طرفی دیگر ادعا می‌کند کە با خانوادە زانیار و لقمان و وکیل ایشان مکالمە تلفنی داشتە است، اما باز عمدا یا سهوا مریوان را ملایر می‌شنود و ملایر نیز می‌نگارد.
این گزارش نویس از زبان پدر زانیار و پدر لقمان نقل می‌کند :
"
از پدر زانیار و همین طور پدر لقمان می پرسم که آیا در این مدت با امام جمعه ملایر دیدار داشته اند؟ پدر زانیار می گوید: من که عراق زندگی میکنم و به دلیل مسائل سیاسی امکان بازگشت به ایران را ندارم اما پدر لقمان چند بار به همراه ریش سفیدان و افراد معتبر منطقه به دیدار امام جمعه ملایر رفته. خود امام جمعه ملایر هم میداند که بچه های ما قاتل قرزند او نیستند و اطلاعات برای سرپوش گذاشتن بر جنایتی که توسط عوامل خودشان صورت گرفته، دارد بچه های ما را قربانی میکند". (ادامە مطلب)

۱۳۹۱/۱۰/۱۷

شێعر و سینەما

شێعر و سینەما
Jamshid Bahrami
شێعر و سینەما 
لۆییس بونوێل
و:جەمشید بەهرامی

ئۆکتاڤیۆ پاز دەڵێت: "مرۆڤێکی یەخسیر و کۆت و بەند کراو،هەر ئەوەندە بەسە چاوەکانی بکاتەوە،تاکوو بتوانێت نادیارەکانی دنیا دەربخات". من بە راڤەیەک بۆ ئەو وتەیە،ئەمەش زیاد دەکەم: هەر ئەوەندە بەسە کە پێڵووی سپی پەردەی سینەما ئەو رووناکاییە تایبەتە هەڵگەڕێنێتەوە،تاکوو بتوانێت دنیا رزگار بکات و ئێمە بۆ زەمەنێک بتوانین بە هێمنی چاو بنووقێنین و بخەوین،چونکوو رووناکایی سینەماتۆ گرافیک١،بەتەواو مانا هەستیی و سێحراوییە و هیچ‌کام لە هونەرە نەریتییەکان ناتوانن ئاوەها ناهاوڕێژەییەکی گەورە بێننە ئاراوە کە سینەما و دەرهێنەرەکانی،ئەوە بە تواناییەکی پێویستەوە دەردەبڕن و پیشانی دەدەن. چونکوو سینەما بە شێوەیەکی راستەخۆ،هەبوون و گەوهەری سروشتی شتەکان،پیشانی بینەر دەدات و پێی دەناسێنێت.لەم روانگەیەوە،سینەما بە شێوازێکی تۆکمەیە و لانیکەم لە بێدەنگی و لە تاریکی‌دا دەتوانێت وەبیرهێنەرەوەی "ژینگەی سروشتی(فیزیکی) مرۆڤ" بێت و بەم هۆیەوە،بە لێهاتوویی و بە باشترین شێوە ئاوڕی لێدەداتەوە کە هیچ ئامێرێکی دربڕینی دیکە ناتوانێت بەو شیوەیە ئاوڕی لێبداتەوە.
بەڵام،سینەما باشتر لە هەر چشتێکی دیکەش دەتوانێت هۆکاری خەرەفاندن بێت. بەداخەوە،زۆربەی بەرهەمهێنەرە گەورەکانی چالاک لە بواری سینەماتۆگرافیک‌دا،وا دیارە کە راسپاردەیی‌یەکی جگە لەمەیان نییە: پەردەی پان و بەرینی سینەما،بێ بەش لە ئەخلاق و بە رۆشنبیری کراو،و ئەم رەوتە لەگەڵ هەموو ژانر سینەماییەکان ئاوێتە بووە.
لە راستی‌دا،سینەما بەتایبەتی بەستراوەتەوە بۆ شوێنگیری لە رۆمان یان شانۆ بە کەمترین جیاوازییەکانیەوە،کە لانیکەم ئەم شوێنگیرییە بۆ شیکردنەوە و شرۆڤەی دەرونناسانەی سینەما دەوڵەمەنەدە.
هەر بەم هۆیەوەیە کە سینەما،بە شێوازێکی تێروپڕی خەریکی دووپاتکردنەوەی چیرۆکەکانی سەدەی حەفدەیە کە بریتین لە چیرۆکگەلێکی ماندووکەر و دڵتەنگی خولقێن و هەر بەو شێوەیەش لە رۆمانەکانی ئەم سەردەمەیشدا درێژە دەدرێن. (بۆ درێژەی بابەت لێرە کرتە بکە).